+670 77879422 grec@apc.gov.tl

Vikeke, 15 Novembru 2023-Autoridade Proteção Civil (APC) liuhusi Diresaun NasionΓ‘l Jestaun Risku Dezastre (DNGRD) ho Food and Agriculture Organization (FAO) United Nations realiza workshop Validasaun no Lansamentu ba RelatΓ³riu Avaliasaun Vulnerabilidade Risku Perigu no Planu Jestaun Risku Dezastre Baze Komunidade (AVRP-JRDBK) suku Karau Balu, ne’ebΓ© elabora hosi membru Komisaun Jestaun Dezastre Suku (KJDS) hosi suku refere

Workshop no lansamentu envolve autoridade munisΓ­piu, liΓ±a ministeriΓ‘l, PNTL, AjΓ©nsia, lideransa komunitΓ‘riu ONG nasionΓ‘l no lokΓ‘l sira iha munisΓ­piu Vikeke hodi diskute no haree hamutuk konteΓΊdu relatΓ³riu AVRP-JRDBK suku Karau Balu.

Iha abertura, AdministradΓ³r munisΓ­piu Vikeke, JanuΓ‘rio Soares β€œBolly” konsidera rezultadu hosi relatΓ³riu AVRP suku Karau Balu sei matadalan hodi utiliza ba prevensaun risku dezastre iha munisΓ­piu Vikeke

β€œHa’u hanoin servisu ida naruk hosi relatΓ³riu ida ne’e, no sei aprezenta hodi bele hetan apresiasaun atu nunee ba oin bele utiliza hodi atu halo prevensaun no responde ba risku dezastre iha suku Karau Balu, munisΓ­piu Vikeke,” hateten AdministradΓ³r.

Autoridade munisΓ­piu ne’e haktuir Vikeke hanesan munisΓ­piu ida, ne’ebΓ© mak sempre afeita ba dezastre iha tinan-tinan kuandu udan, ho estudu no leventamentu dadus ligadu risku dezastre naturais bele sai dadus kredivel atu parte governu bele fΓ³ asistΓ©nsia ho justu iha atendimentu

Iha fatin hanesan, DiretΓ³r DNGRD, Mario da Silva hateten DNGRD servisu hamutuk ho FAO iha programa pro resilΓ©nsia dezastre sei hala’o asuntu validasaun relatΓ³riu AVRP ho planu JRDBK liuliu iha tinan kotuk suku Biblio no iha tina ne’e iha suku Karau Balu. RelatΓ³riu ne’e sei sai matadalan ida hodi identifika risku dezastre iha munisΓ­piu Vikeke.

Nia informa iha tinan 2023 APC fΓ³ ona apoiu rekopresaun vΓ­tima dezastre iha munisΓ­piu Vikeke mak as liu hamutuk 243 famΓ­lia mak afeita liu fali munisΓ­piu sira seluk.

DiretΓ³r mΓ³s esklarese DNGRD sempre prepradu no servisu hamutuk ho ajΓ©nsia internasionΓ‘l no ONG nasionΓ‘l sira hodi fΓ³ tulun no asistΓ©nsia ba famΓ­lia afeitadu dezastre sira iha munisΓ­piu Vikeke nian.

Enkuantu, membru KJDS suku Karau Balu, Amancio Soares Pinto informa relatΓ³riu AVRP aprezenta rezultadu leventamentu dadus no identifikasaun fatin risku dezastre iha suku Karau Balu, atu nunee ba oin bele halo prevensaun iha komunidade sira nia leet.

β€œAmi servisu hamutuk ho lideransa komunitΓ‘ria suku Karau Balu hodi identifika no haree ba asuntu sira hanesan inundasaun, rai monu, protesaun ba animΓ‘l, protesaun ba ai horis, protesaun ba dezastre lafaek tata komunidade, bailoron naruk no tempu udan, ho risku sira ne’e sai preokupasaun komunidade sira-nian, ne’ebΓ© sei prevene iha futuru mai,” hateten membru KJDS.

Nia esplika daudaun KJDS ho ninia forsa no kapasidade iha ona mekanizmu atu hamenus risku iha suku Karau Balu hanesan koloka kuadru avizu iha fatin risku sira hanesan lafaek tata komunidade sira, atu nunee bele evita komunidade sira atu haris iha fatin refere, ida seluk mak koloka kuadru avizu iha fatin ba rai halai no mak kuda ai horis.

Iha biban ne’e, Espesialista CBDRM FAO, LourenΓ§o Cosme Xavier FAO kontribui ba planu prioridade APC nian liga ba asuntu dezastre nian iha aspetu hotu iha siklu dezastre nian atravΓ©s projetu pro rezilΓ©nsia, ne’ebΓ© FAO kontribui fΓ³ asistΓ©nsia teknika hodi dezenvolve, kapasita komunidade sira, establese KJDS hodi prepara sira-nia an ba jestaun suku nivel komunidade nian.

Nia subliΓ±a β€œApoiu FAO ba APC liuhusi akordu nota entendimentu ho durasaun tinan rua ne’ebΓ© komplemeta ona KJDS iha suku 30 ho alvu sira no ohin loron iha suku Karau Balu tama faze segundu, faze terseiru bas uku Bibileo, Luka no Bahlarawain”.

Espesialista FAO esplika lansamentu AVRP haree aspetu no komponente 4 hanesan vulnerabilidad fΓ­ziku, ekonΓ³mia, ambiente no sosiΓ‘l hodi define aldeia no suku Karau Balu tam aba tipu risku saida, hafoin hatene risku vulnerabilidade sira nunee bele fΓ³ apoiu no parte kommunidade, suku hodi bele dezenvolve sira-nia planu ba asaun risku sira ne’e.

Entretantu, durante diskusaun hetan idea no rekomendasaun hosi parte liΓ±a ministerΓ‘l no ONG nasionΓ‘l no lokΓ‘l sira hodi enkansia mΓ³s iha relatΓ³riu hafoin hetan apresiasaun hosi AdministradΓ³r munisΓ­piu Vikeke no DiretΓ³r DNGRD sai nuudar dokumentu no matadalan ida hodi implementa suku Karau Balu liuhusi membru KJDS sira.

Β 

Textu no Foto: Cipry (GREC-APC)

Β 

X