Vikeke, 15 Novembru 2023-Autoridade Proteção Civil (APC) liuhusi Diresaun NasionΓ‘l Jestaun Risku Dezastre (DNGRD) ho Food and Agriculture Organization (FAO) United Nations realiza workshop Validasaun no Lansamentu ba RelatΓ³riu Avaliasaun Vulnerabilidade Risku Perigu no Planu Jestaun Risku Dezastre Baze Komunidade (AVRP-JRDBK) suku Karau Balu, neβebΓ© elabora hosi membru Komisaun Jestaun Dezastre Suku (KJDS) hosi suku refere
Workshop no lansamentu envolve autoridade munisΓpiu, liΓ±a ministeriΓ‘l, PNTL, AjΓ©nsia, lideransa komunitΓ‘riu ONG nasionΓ‘l no lokΓ‘l sira iha munisΓpiu Vikeke hodi diskute no haree hamutuk konteΓΊdu relatΓ³riu AVRP-JRDBK suku Karau Balu.
Iha abertura, AdministradΓ³r munisΓpiu Vikeke, JanuΓ‘rio Soares βBollyβ konsidera rezultadu hosi relatΓ³riu AVRP suku Karau Balu sei matadalan hodi utiliza ba prevensaun risku dezastre iha munisΓpiu Vikeke
βHaβu hanoin servisu ida naruk hosi relatΓ³riu ida neβe, no sei aprezenta hodi bele hetan apresiasaun atu nunee ba oin bele utiliza hodi atu halo prevensaun no responde ba risku dezastre iha suku Karau Balu, munisΓpiu Vikeke,β hateten AdministradΓ³r.
Autoridade munisΓpiu neβe haktuir Vikeke hanesan munisΓpiu ida, neβebΓ© mak sempre afeita ba dezastre iha tinan-tinan kuandu udan, ho estudu no leventamentu dadus ligadu risku dezastre naturais bele sai dadus kredivel atu parte governu bele fΓ³ asistΓ©nsia ho justu iha atendimentu
Iha fatin hanesan, DiretΓ³r DNGRD, Mario da Silva hateten DNGRD servisu hamutuk ho FAO iha programa pro resilΓ©nsia dezastre sei halaβo asuntu validasaun relatΓ³riu AVRP ho planu JRDBK liuliu iha tinan kotuk suku Biblio no iha tina neβe iha suku Karau Balu. RelatΓ³riu neβe sei sai matadalan ida hodi identifika risku dezastre iha munisΓpiu Vikeke.
Nia informa iha tinan 2023 APC fΓ³ ona apoiu rekopresaun vΓtima dezastre iha munisΓpiu Vikeke mak as liu hamutuk 243 famΓlia mak afeita liu fali munisΓpiu sira seluk.
DiretΓ³r mΓ³s esklarese DNGRD sempre prepradu no servisu hamutuk ho ajΓ©nsia internasionΓ‘l no ONG nasionΓ‘l sira hodi fΓ³ tulun no asistΓ©nsia ba famΓlia afeitadu dezastre sira iha munisΓpiu Vikeke nian.
Enkuantu, membru KJDS suku Karau Balu, Amancio Soares Pinto informa relatΓ³riu AVRP aprezenta rezultadu leventamentu dadus no identifikasaun fatin risku dezastre iha suku Karau Balu, atu nunee ba oin bele halo prevensaun iha komunidade sira nia leet.
βAmi servisu hamutuk ho lideransa komunitΓ‘ria suku Karau Balu hodi identifika no haree ba asuntu sira hanesan inundasaun, rai monu, protesaun ba animΓ‘l, protesaun ba ai horis, protesaun ba dezastre lafaek tata komunidade, bailoron naruk no tempu udan, ho risku sira neβe sai preokupasaun komunidade sira-nian, neβebΓ© sei prevene iha futuru mai,β hateten membru KJDS.
Nia esplika daudaun KJDS ho ninia forsa no kapasidade iha ona mekanizmu atu hamenus risku iha suku Karau Balu hanesan koloka kuadru avizu iha fatin risku sira hanesan lafaek tata komunidade sira, atu nunee bele evita komunidade sira atu haris iha fatin refere, ida seluk mak koloka kuadru avizu iha fatin ba rai halai no mak kuda ai horis.
Iha biban neβe, Espesialista CBDRM FAO, LourenΓ§o Cosme Xavier FAO kontribui ba planu prioridade APC nian liga ba asuntu dezastre nian iha aspetu hotu iha siklu dezastre nian atravΓ©s projetu pro rezilΓ©nsia, neβebΓ© FAO kontribui fΓ³ asistΓ©nsia teknika hodi dezenvolve, kapasita komunidade sira, establese KJDS hodi prepara sira-nia an ba jestaun suku nivel komunidade nian.
Nia subliΓ±a βApoiu FAO ba APC liuhusi akordu nota entendimentu ho durasaun tinan rua neβebΓ© komplemeta ona KJDS iha suku 30 ho alvu sira no ohin loron iha suku Karau Balu tama faze segundu, faze terseiru bas uku Bibileo, Luka no Bahlarawainβ.
Espesialista FAO esplika lansamentu AVRP haree aspetu no komponente 4 hanesan vulnerabilidad fΓziku, ekonΓ³mia, ambiente no sosiΓ‘l hodi define aldeia no suku Karau Balu tam aba tipu risku saida, hafoin hatene risku vulnerabilidade sira nunee bele fΓ³ apoiu no parte kommunidade, suku hodi bele dezenvolve sira-nia planu ba asaun risku sira neβe.
Entretantu, durante diskusaun hetan idea no rekomendasaun hosi parte liΓ±a ministerΓ‘l no ONG nasionΓ‘l no lokΓ‘l sira hodi enkansia mΓ³s iha relatΓ³riu hafoin hetan apresiasaun hosi AdministradΓ³r munisΓpiu Vikeke no DiretΓ³r DNGRD sai nuudar dokumentu no matadalan ida hodi implementa suku Karau Balu liuhusi membru KJDS sira.
Β
Textu no Foto: Cipry (GREC-APC)
Β