Dili, 20 Setembru 2024-Sua ExelΓ©nsia SekretΓ‘riu Estadu Protesaun SivΓl, Domingos Mariano Reis ho Xefe UN Women iha Timor-Leste, Amy Nishtha Satyam formaliza asinatura nota entendimentu hodi kontinua apoiu Autoridade Protesaun SivΓl (APC) foku liubΓ‘ “Partisipasaun Feto Timor Oan iha Redusaun Risku Dezastre (RRD) no Empoderamentu EkonΓ³miku Feto ba RezilΓ©nsia KlimΓ‘tika,β iha Timor-Leste.
Apoiu neβebΓ© UN WOMEN fortalese ba SEPC-APC ho durasaun tinan 3, hahΓΊ hosi tinan 2024 toβo 2027, kobre munisΓpiu Ermera, Vikeke no Covalima, neβebΓ© sei foku liubΓ‘ Γ‘rea importante haat; 1) suporta tΓ©knika dezenvolvimentu rekursu, formasaun sira kona-ba redusaun risku dezastre no feto sira rezilΓ©nsia klimΓ‘tika, 2) fornese kapasitasaun redusaun dezastre ba inan feto sira, 3) fornese kapasitasaun empoderamentu ekonΓ³mia feto ba rezilΓ©nsia klimΓ‘tika, 4) suporta SEPC-APC ba iha implementasaun no dezenvolvimentu Planu Asaun NasionΓ‘l nomΓ³s Matadalan Politika neβebΓ© Sensivel ba JΓ©neru.
Sua ExelΓ©nsia SekretΓ‘riu Estadu Protesaun SivΓl, Domingos Mariano Reis iha entrevista hateten asina akordu entre UN WOMEN ho Protesaun SivΓl atu hasaβe kapasidade feto nian hodi responde bainhira iha situasaun dezastre.
βOhin Ami asina akordu ho UN WOMEN hodi fortalese koperasaun entre UN WOMEN ho Protesaun SivΓl intermu kapasitasaun ba feto sira, bainhira dezastre akontese feto sira prepara ona atu bele responde no rekopera ba sira-nia an no famΓlia,β esplika SEPC.
SekretΓ‘riu Estadu haktuir bazeia ba relatΓ³riu anuΓ‘l Timor-Leste lakon riku so’in sira por volta 5.9 milloens dolΓ‘r por kauza dezastre. Tanba neβe Protesaun SivΓl establese koperasaun ho parte hotu oinsa bele halo redusaun ba risku dezastre.
Governante neβe subliΓ±a ho koperasaun servisu hamutuk neβe ninia planu prioriedade ida mak atu kapasita feto sira no hasaβe koΓ±esimentu kona-ba kauza dezastre, sinais dezastre, oinsa atu prevene, oinsa atu kuidadu-an, bainhira dezastre akontese, atu prepara feto neβebΓ© reziliente hasoru dezastre.
Iha fatin hanesan, Xefe UN Women iha Timor-Leste, Amy Nishtha Satyam hatoβo agrdese no grande gratidaun ba SEPC neβebΓ© mak loke ona odamatan ba iha kolaborasaun hodi konkretiza liu hosi serimΓ³nia asinatura nota entendimentu entre SEPC ho UN WOMEN foka liubΓ‘ “Partisipasaun Feto Timor Oan iha Redusaun Risku Dezastre no Empoderamentu EkonΓ³miku Feto ba RezilΓ©nsia KlimΓ‘tika”.
ResponsavΓ©l UN WOMEN haktuir iha estudu no referΓ©nsia hatudu katak bainhira dezastre akontese ida neβebΓ© sai vΓtima barak liu mak inan feto sira.
βDala barak ita koβalia kona-ba feto ita haree sira hanesan mΓ³s problema, maibΓ© sira mΓ³s bele sai hanesan solusaun. Tanba neβe asinatura SEPC ho UN WOMEN atu servisu hamutuk foka liubΓ‘ Γ‘rea importante haat; 1) suporta tΓ©knika ba iha dezenvolvimentu rekursu no formasaun sira kona-ba redusaun risku dezastre no feto sira rezilΓ©nsia klimΓ‘tika, 2) fornese kapasitasaun kona-ba redusaun dezastre ba inan feton sira, 3) fornese kapasitasaun empoderamentu ekomomia feto ba rezilΓ©nsia klimΓ‘tika, 4) suporta SEPC-APC ba iha ninia implementasaun no dezenvolvimentu Planu Asaun NasionΓ‘l nomΓ³s Matadalan Politika neβebΓ© Sensivel ba JΓ©neru,β esplika Xefe UN WOMEN iha Timor-Leste.
Nia mΓ³s fundamenta liu hosi asinatura nota entendimentu ida neβe laβos sai deβit dokumentu sira, maibΓ© tenke tau iha prΓ‘tika, tenke implementa atu konkretiza ida neβe hodi tulun inan feto sira iha Γ‘rea remotas hodi nuneβe sira ho forsa hodi hasoru no reziliente iha mudansa klimΓ‘tika.
Hafoin asinatura, Xefe Seksaun Komunikasaun GREK-APC, Agustinho Cosme Belo aprezenta mΓ³s konteΓΊdu implementasaun projetu ninia tarjetu ba feto, mane labarik.
Entretantu, partisipa iha selebrasaun akordu ne’e asiste direita hosi Reprezentante SekretΓ‘ria Estadu Igualdade (SEI), Prezidente APC, JesuΓno dos Reis de Matos Carvalho, Komandante NasionΓ‘l Operasaun Protesaun SivΓl, Superintendente Asistente PolΓsia, Nuno Romualdo Gomes, DiretΓ³r Ezekutivu, DiretΓ³r Gabinete, DiretΓ³r NasionΓ‘l, Xefe Gabinete no Xefe Unidade sira iha APC.
#Cipriano & Frederico.